لایف کوچینگ
لایف کوچینگ چیست؟
لایف کوچینگ (Life-coaching) یا کوچینگ فردی یا مربیگری زندگی، یکی از
انواع کوچینگ است. در این نوع از کوچینگ، کوچ (مربی) به کوچی (مراجع)
کمک میکند تا به اهداف شخصیای که برای خودش تعیین کرده است،
برسد.
برخی از اهداف لایف کوچینگ عبارتند از:
کنار گذاشتن عادتهای منفی و مخرب (مثلاً ترک رژیم غذایی ناسالم)
ایجاد عادتهای مثبت و سازنده (مثلاً ورزش کردن به طور روزانه)
دستیابی به آرامش درونی
بهبود توانمندیهای فردی (مثلاً بهبود تمرکز)
افزایش بهرهوری شخصی (مدیریت زمان بهتر)
یادگیری مهارتهای جدید (مثلاً یاد گرفتن نوازندگی)
بهبود روابط با دیگران
افزایش اعتمادبهنفس و احساس خوب نسبت به خود
اصلاح طرز فکر (مثلاً کنار گذاشتن نگرش منفی به زندگی)
کسب دستاوردهای ارزشمند (مثلاً خلق اثری هنری یا سخنرانی کردن در جمع)
"هر کسی به کوچ نیاز دارد. هر ورزشکار یا هنرمند موفقی که میبینید، فردی را به عنوان کوچ در کنارش داشته است. کسی که به شما کمک کند بتوانید آنطور که دیگران شما را میبینند، خودتان را ببینید."
اریک اشمیت
مدیرعامل سابق گوگل
چرا به لایف کوچینگ نیاز داریم؟
آنتونی رابینز نویسنده، سخنران و از پیشگامان لایف کوچینگ دنیا معتقد است
انسانها شش نیاز روانی اساسی دارند. این شش نیاز عبارتند از اطمینان
خاطر (Certainty)، تنوع (Variety)، قدر و منزلت (Significance)، عشق و
رابطه (Love and Connection)، مشارکت (Contribution) و رشد (Grow).
نادیده گرفتن یا برآورده نکردن این نیازها، تأثیری شبیه گرسنه و تشنه ماندن را
بر روان انسان باقی میگذارد.
لایف کوچینگ به طور خاص به نیاز انسان برای رشد پاسخ میدهد. منظور از
رشد، بهتر شدن و پیشرفت کردن است. هیچ کسی درجا زدن را دوست ندارد.
همه ما دلمان میخواهد انسان بهتری باشیم. دوست داریم امروزمان نسبت
به دیروز، بهتر باشد. هر کدام از ما اهدافی برای خودمان در نظر گرفتیم که
میخواهیم به آنها برسیم.
طبیعی است که در فرایند رشد، گاهی نیاز داریم از دیگران کمک بگیریم.
گاهی دچار ابهام و تردید میشویم. برخی اوقات تمرکزمان را از دست
میدهیم یا هدفمان را گم میکنیم. مواقعی پیش میآید که نمیدانیم در
ادامه باید چکار کنیم و قدم بعدی چیست. از طرفی هجوم احساسات منفی
مانند اندوه، خشم و سرخوردگی ممکن است جلوی پیشرفتمان را بگیرد.
اینجاست که لایف کوچینگ به ما کمک میکند تا تمرکزمان را روی هدفمان
حفظ کنیم و کارهای ضروری برای رسیدن به هدفمان را انجام بدهیم.
فرقی نمیکند در کدام از حوزه از زندگیتان میخواهید تغییرات مثبت ایجاد
کنید، در هر حال کوچینگ یکی از ارزندهترین خدماتی است که در این زمینه به شما کمک خواهد کرد
آنتونی رابینزنویسنده، سخنران و لایف کوچ
استفاده از لایف کوچینگ به طور مشخص برای شما چه
مزایایی دارد؟
لایف کوچینگ به طور مشخص برای شما این مزایا را دارد:
رسیدن به اهداف شخصی در زندگی (مثلاً تناسب اندام و رسیدن به وزن
ایدهآل، بهبود روابط با دیگران، تقویت مهارتهای فردی)
افزایش احساس رضایت از زندگی
کسب دستاورد (انجام دادن کارهایی که تا به حال تصور میکردید از پس انجام
دادنشان بر نمیآیید)
ایجاد تغییرات مثبت در زندگی
پژوهشها دستیابی به نتایج مثبت زیر را در افرادی که از خدمات لایف کوچینگ
استفاده کردهاند، نشان میدهد:
۸۰ درصد افراد معتقد بودند اعتماد به نفسشان افزایش یافته است
۶۷ درصد افراد معتقد بودند تعادل بین کار و زندگیشان بهتر شده است
۵۷ درصد افراد معتقد بودند مدیریت زمان و بهرهوری فردیشان بهبود یافته
است
همه ما به کوچ نیاز داریم. همه ما به فردی نیاز داریم که به ما بازخورد بدهد. اینطوری است که میتوانیم خودمان را بهبود بدهیم.
بیل گیتسبنیانگذار مایکروسافت
لایف کوچینگ با رواندرمانی چه فرقی دارد؟
هم لایف کوچینگ و هم رواندرمانی (Psychotherapy) برای این به وجود
آمدهاند تا به رشد فردی و توسعهٔ شخصیت انسانها کمک کنند. هر چند در
هر کدام از آنها از شیوههای متفاوتی برای رسیدن به این هدف استفاده
میشود.
رواندرمانی، عموماً بر حل مشکلات شناختی و هیجانی مراجعان متمرکز
است. اکثر این مشکلات به دلیل افکار و باورهای ناکارآمد و مخرب یا ناتوانی در
مدیریت احساسات منفی به وجود آمدهاند. آنها باعث میشوند فرد از زندگی
خویش احساس رضایت نداشته باشد یا روند عادی زندگیاش به هم بریزد.
مثلاً فردی که نمیتواند خشمش را کنترل کند یا با کوچکترین انتقاد دیگران
دست از تلاش میکشد. رواندرمانگر به مراجع کمک میکند تا طرز فکرهای
کارآمدتری را برگزیند و احساسات منفیاش را بهتر مدیریت کند تا از این طریق
کمتر رنج بکشد و بیشتر از زندگی لذت ببرد.
در نقطه مقابل لایف کوچینگ بر رسیدن افراد به اهدافشان متمرکز است. لایف
کوچینگ بر این باور بنا شده است که افراد علیرغم تمام نقاط ضعفی که دارند،
توانمندیهایی نیز دارند. از طرفی معمولاً دلیل اینکه افراد به اهدافشان
نمیرسند، کمبود دانش یا مهارت نیست، بلکه انجام ندادن اقدامات ضروری
است. مثلاً فردی که میداند اضافه وزن دارد و راه لاغر شدن را هم بلد است،
اما کماکان به سبک زندگی ناسالمش ادامه میدهد. کوچ به مراجع کمک
میکند بر توانمندیهایش تمرکز کند، کارهای ضروری برای رسیدن به هدفش
را انجام بدهد و هدفش را فراموش نکند.
بسته به اهدافمان و مسائلی که با آن مواجهایم، گاهی در زندگی به کمک
گرفتن از رواندرمانگر نیاز پیدا میکنیم و گاهی به کوچ. در هر صورت این
خودتان هستید که میتوانید تصمیم بگیرید رواندرمانی برای شما مناسبتر
است یا لایف کوچینگ.
یک مربی خوب میتواند بازی را تغییر دهد. یک مربی عالی میتواند زندگی را دگرگون کند
جان وودنمربی برجسته بسکتبال
آیا لایف کوچینگ همان مشاوره است؟
خیر، لایف کوچینگ و مشاوره (Consulting) دو خدمت متفاوت محسوب
میشوند.
مشاور، فردی است که در زمینهای خاص مانند خانوادهدرمانی، ازدواج،
زوجدرمانی، تربیت کودک و نوجوان، انتخاب رشته، انتخاب شغل، کسبوکار و
… تخصص دارد. کار مشاور این است که براساس تجربه و تخصصی که دارد به
دیگران راهکار پیشنهاد کند. در واقع شما زمانی به مشاور مراجعه میکنید که
دنبال جواب درست هستید. بدیهی است مشاور، بابت به نتیجه رسیدن یا
نرسیدن آن راهکار، مسئولیتی را نخواهد پذیرفت.
در نقطه مقابل کوچ فردی است که نمیخواهد به شما راهکار بدهد بلکه
میخواهد در شما توانمندی ایجاد کند تا راهکار خودتان را بیابید. در لایف
کوچینگ فرض بر این است که شما دانش لازم برای یافتن پاسخ را دارید یا
حتی اگر ندارید میتوانید آن را به دست آورید. چیزی که برای کوچ مهمتر
است، اقدام کردن مراجع است. کوچ به شما کمک میکند از خودتان سؤالات
خوب بپرسید تا بتوانید جوابهای خوبی هم پیدا کنید. در این حالت مسئولیت
نتیجهای را که به دست میآورید، به عهده میگیرید.
مشابه حالت قبل، گاهی اوقات استفاده از مشاوره برای شما مفید است و
گاهی اوقات چیزی که به آن نیاز دارید، بهرهگیری از خدمات لایف کوچینگ
است.
کوچینگ یعنی آزادسازی ظرفیتهای نهفته در یک فرد برای حداکثر کردن رشدش
جان ویتمورمربی و قهرمان مسابقات رانندگی
اگر از خدمات لایف کوچینگ استفاده نکنم چه اتفاق بدی
ممکن است بیفتد؟
هیچ اتفاق بدی نمیافتد، هر چند ممکن است برخی اتفاقهای خوبی هم که
ممکن بود برایمان رخ بدهند، هرگز رخ ندهند. بسیاری از ما اگر به خودمان
باشد هیچوقت نمیرویم و کارهایی که به نفعمان است و موفقیت، سلامتی،
برکت و ثروت را به زندگیمان سرازیر میکند، انجام نمیدهیم. دلیلش این
است که مغز ما طوری طراحی شده است که صرفاً ما را زنده نگه دارد نه
اینکه خوشبختمان کند.
لایف کوچینگ چیزی فراتر از زنده ماندن را برای افراد میخواهد. افرادی که
آگاهانه لایف کوچینگ را انتخاب میکنند، به دنبال چیزی بیشتر از زندگیشان
هستند و نمیخواهند زندگی کنند تا صرفاً زنده مانده باشند. آنها میخواهند
استعدادهای نهفته خودشان را شکوفا کنند و به بهترین کسی که میتوانند
تبدیل شوند. از طرفی میدانند در این مسیر نیاز به کمک گرفتن از یک فرد
کاربلد و متخصص دارند.
منظورتان این است که در لایف کوچینگ کار خاصی انجام میشود که به
تنهایی قادر به انجامش نیستیم؟
بله همینطور است. یکی از ویژگیهای ما به عنوان انسان این است که
نمیتوانیم از خودمان جدا شویم و از بیرون به خودمان نگاه کنیم. به همین
دلیل است که بسیاری از افراد هیچوقت متوجه تصمیمات اشتباه، رفتارهای
ناکارآمد و الگوهای ذهنی مخربشان نمیشوند زیرا با تجربههایشان آمیخته
شدهاند. آگاهی از رفتار و عملکرد خود تنها زمانی ممکن است که شخص
دیگری به آنها بازخورد (Feedback) بدهد.
یکی از کارهای مهمی که کوچ در فرایند لایف کوچینگ انجام میدهد، این
است که آینهای (مجازی نه واقعی) در برابر مراجع میگیرد تا خودش را
همانطور که واقعاً هست، ببیند. او این کار را از طریق پرسیدن سؤالات
قدرتمند و بازخوردن دادن انجام میدهد. اینطوری فرد تصویری واقعبینانهای از
خودش و عملکردش دارد.
کار مهم دیگری که کوچ در لایف کوچینگ انجام میدهد، یادآوری است. همه
ما نیاز داریم به یاد بیاوریم طلایی بودیم که بر اثر پیامهای اشتباه دیگران و
تردیدهای درونی خودمان به مس تبدیل شدهایم. ما فراموش کردهایم که قادر
به انجام دادن چه کارهای بزرگی هستیم. هر کدام از ما دستکم یکبار
توانسته است کاری ارزشمند، بامعنا و تأثیرگذار انجام دهد که زندگی خودش
یا دیگران را متفاوت کند. با کمک کوچ دوباره میتوانیم الگوهای موفقیت
قبلیمان را به یاد بیاوریم و از آنها برای موفقیتهای جدید استفاده کنیم.
کوچینگ مشکلات را به چالش، چالشها را به فرصت و فرصتها را به موهبت تبدیل میکند.
میلتون اریکسونروانشناس و رواندرمانگر
در لایف کوچینگ دقیقاً چه کارهایی انجام میشود؟
ابتدا کوچی (مراجع) به کوچ (مربی) مراجعه میکند. آنها با هم قرار برگزاری
اولین جلسه که جلسه آغازین (Intake) نام دارد را میگذارند. در این جلسه
کوچی هدفی را که میخواهد به آن برسد مطرح میکند، ضمن اینکه کوچ
(مربی) را ارزیابی میکند. منظور از ارزیابی این است که تصمیم میگیرد آیا
میتواند با کوچ ارتباط مؤثری برقرار کند؟ آیا از او حس خوبی میگیرد؟ آیا
درباره توانمندیهای کوچ دیدگاه مثبتی دارد؟
کوچ نیز همین ارزیابیها را درباره کوچی انجام میدهد، ضمن اینکه نکات مهم
دیگری را نیز درباره او بررسی میکند. آیا این فرد عملگرایی دارد؟ آیا اهل اقدام
کردن و نتیجه گرفتن است؟ آیا انگیزه کافی برای شروع فرایند لایف کوچینگ را
دارد؟ آیا از نظر وضعیت سلامت روانی در شرایطی است که بتواند فرایند
کوچینگ را طی کند؟
کوچ مطابق تعهد اخلاقی حرفهای که در شروع کارش داده است، موظف است
در صورتی که مطمئن شود به هر دلیلی نمیتواند به کوچی کمک کند،
موضوع را شفاف به او اطلاع بدهد. در این موارد او را به یکی از همکاران خود
ارجاع میدهد یا اگر مشکل کوچی را ریشهایتر تشخیص دهد، به او پیشنهاد
میکند از روانپزشک یا روانشناس کمک بگیرد.
روند کار بعد از جلسه آغازین چگونه است؟
در صورتی که کوچ و کوچی در جلسه آغازین به این نتیجه برسند که میتوانند
با هم همکاری داشته باشند، قرار جلسه بعدی را با هم هماهنگ میکنند.
جلسات ممکن است به صورت هفتگی یا دو هفته یکبار یا با فواصل بیشتر
برگزار شوند. همچنین بسته به شرایط، جلسات ممکن است به صورت مجازی
یا حضوری برگزار شوند.
در جلسات لایف کوچینگ، هر بار مراجع اقداماتی را که برای رسیدن به هدفش
انجام داده و نتایجی که از آنها گرفته است، بازگو میکند و کوچ از طریق
مهارتهای تخصصی خودش مانند گوش دادن، سؤال پرسیدن، بازخورد دادن و
… به کوچی کمک میکند تا اقدامات بعدی را برای خودش مشخص کند. در
واقع کوچی با کمک گرفتن از کوچ مسیر اقدام تا رسیدن به هدف را برای
خودش شفاف میسازد.
برخلاف رواندرمانی، لایف کوچینگ کوتاهمدت است و به طور معمول سه تا
شش ماه طول میکشد. در صورت رضایت طرفین و نیاز به صرف زمان بیشتر،
ممکن است این زمان تمدید شود. با توجه به اینکه لایف کوچینگ بر نتیجه
گرفتن مراجع متمرکز است، انتهای آن باز نیست و در جایی که کوچینگ به
اهدافش میرسد، پایان مییابد.
بیشتر افراد به من میگویند مطالبی که در مورد ایجاد تغییرات مثبت در زندگی میگویم بیش از حد ساده است و آنها را از پیش میدانند. من هم میگویم بله و شرط میبندم به هیچکدام از آنها عمل نمیکنید
مارشال گلداسمیتنویسنده و مربی رهبران سازمانی
آیا لایف کوچینگ به درد همه افراد میخورد؟
خیر. مانند بقیه خدمات مشاورهای، لایف کوچینگ نیز برای همه افراد مفید
نیست.
استفاده از لایف کوچینگ برای افراد زیر توصیه نمیشود:
افرادی که از نظر معیارهای تشخیصی روانپزشکی، در محدوده روانپریش
(Psychotic) قرار میگیرند (اختلال افسردگی شدید، اسکیزوفرنی، پارانویا و…)
افرادی که بیش از حد قضاوتی هستند و به خودشان فرصت تجربه کردن
نمیدهند
افرادی که عملگرایی پایینی دارند و دست به اقدام نمیزنند
افرادی که هدف خاصی را در زندگی دنبال نمیکنند
افرادی که توانمندی ذهنی و تحلیلی پایینی دارند (هوش ریاضی و
درونفردیشان پایین است)
افرادی که به دنبال ایجاد تغییر مثبتی در زندگیشان نیستند و به وضعیت
فعلی قانعاند
آیا لایف کوچینگ خدمتی گران است؟
برای پاسخ به این سؤال، باید تعریفمان را از گران و ارزان مشخص کنیم. در
واقع برای تعیین گران بودن یا نبودن یک خدمت باید به دو سؤال پاسخ بدهیم.
اول اینکه گران در مقایسه با چه نوع خدمتی؟ و دوم اینکه ارزشی که در مقابل
استفاده از یک خدمت به دست میآوریم چقدر است؟
در مورد سؤال اول، کوچینگ در ردیف خدمات مشاورهای مانند مراجعه به
روانشناس، مشاور و پزشک قرار میگیرد. در مقایسه با این نوع خدمات و حق
ویزیتی که افراد به طور معمول میپردازند میتوان گفت، کوچینگ خدمتی
گرانتر از بقیه خدمات مشاورهای نیست.
در مورد سؤال دوم، باید دقت داشت افراد ماهانه هزینههای زیادی بابت تفریح،
سفر، لوازم آرایشی، خرید وسایل شخصی و … میپردازند که اغلب اوقات
نتایج مثبت خاصی هم به دنبال ندارند. اما کوچینگ در واقع نوعی
سرمایهگذاری بر روی خودتان است، زیرا در ازای هزینهای که میپردازید به
انسان بهتر و توانمندتری تبدیل میشوید. انسانی که میتواند به موفقیتهای
بزرگتری برسد.
بالاخره لایف کوچینگ گران است یا نه؟
بسیاری از ما تصور میکنیم، بدون نیاز به تغییر دادن خودمان میتوانیم به
موفقیت یا ثروت دلخواهمان برسیم اما همانطور که جیم ران نویسنده و
سخنران برجسته گفته است: «برای اینکه یک میلیون دلار داشته باشید، باید
ابتدا به فردی تبدیل شوید که میتواند یک میلیون دلار داشته باشد». لایف
کوچینگ یکی از مسیرها (نه تنها مسیر) برای تبدیل شدن به فردی است که
دوست داریم باشیم.
پس میتوان نتیجه گرفت که گران بودن یا نبودن لایف کوچینگ به نگرش شما
در مورد هزینه کردن برای رشد خودتان بستگی دارد. اگر صرفاً هزینه کردن
برای داشتن چیزهای ملموس (خانه، ماشین، وسایل و …) را توجیهپذیر
میدانید، لایف کوچینگ برای شما گران است (و احتمالاً به کارتان هم نخواهد
آمد). اما اگر به سرمایهگذاری روی خودتان معتقدید و ارزش نتایجی را که در
این فرایند به دست خواهید آورد میدانید، گران بودن لایف کوچینگ برایتان معنا
نخواهد داشت، زیرا میدانید که مبلغ این سرمایهگذاری به شما بازخواهد
گشت.
بهترین سرمایهگذاریای که میتوانید انجام بدهید، سرمایهگذاری روی خودتان است
وارن بافتبزرگترین سرمایهگذار قرن بیستم
منبع:dastyabi.com